Tomatin, do niedawna najczęściej spotykana była w postaci 10-letniej single malt. Obecnie wersja ta niemal całkowicie wyparta została z rynku przez wersję 12-letnią. Jest to whisky lekka, łagodna, o łatwo wyczuwalnych, choć niezbyt silnych nutach dymu torfowego. Tomatin butelkowana jest również w co najmniej kilku wersjach pochodzących od niezależnych dystrybutorów (np. Cadenhead). Nie jest to whisky bardzo popularna ani ciesząca się szczególną renomą wśród koneserów. Ot, jeszcze jeden malt z Highlands. Niezły, słodowo-torfowy, ale żaden tam gigant.
No i tu małe sprostowanie. Może żaden tam gigant jako whisky, ale z pewnością sama destylarnia na miano olbrzyma zasługuje. Jak wiadomo z lektury stron poświęconych innym destylarniom, zwykle wytwórnia whisky to niewielki zakład, w którym pracuje od dwóch alembików (jeden komplet do podwójnej destylacji) do sześciu czy nawet ośmiu, w przypadku naprawdę dużych gorzelni. Destylarnia Tomatin to olbrzymi zakład posiadający dwadzieścia trzy (!) zestawy alembików. Jest to największa destylarnia whisky w Szkocji i jedna z największych na świecie. Podobno druga co do wielkości, zaraz po japońskiej wytwórni Hakushu, produkującej whisky Suntory. Co więcej, Tomatin w całości należy do japońskiego koncernu Takara, Shuzo & Okura. Jest to więc bardzo egzotyczna whisky szkocka i choćby tylko z tego względu warto o niej wspomnieć.
Destylarnia Tomatin założona została w roku 1897. Powstała w miejscu oddalonym o około 20 kilometrów od Inverness (miasto na wschodnim krańcu jeziora Loch Ness), szczycącym się bardzo dobrą sławą przemytniczą i długą historią nielegalnego odpędu whisky. Jak się łatwo domyślić, Tomatin obfituje w doskonałej jakości wodę, która nabiera torfowego posmaku jeszcze zanim trafi do destylarni jako surowiec do produkcji whisky. Tomatin powstała na fali dużego zapotrzebowania na whisky pod koniec XIX wieku, jednak na swój rozkwit musiała poczekać co najmniej pół wieku. W latach pięćdziesiątych i siedemdziesiątych naszego wieku destylarnia została znacznie rozbudowana, a jej produkt wykorzystywany był (i jest) do produkcji niezliczonej ilości blendów, w tym przede wszystkim Big "T". Jest to bardzo nowoczesna, w pełni zautomatyzowana destylarnia, dzięki czemu nawet przy jej ogromnych mocach produkcyjnych zatrudnia mniej osób niż przeciętna mała, tradycyjna wytwórnia whisky. Wielkość Tomatin stała się jej słabością w latach osiemdziesiątych, kiedy to mimo systematycznego ograniczania produkcji, trudno było utrzymać tak wielki zakład i destylarnia została wystawiona na sprzedaż w roku 1985. Do sprzedaży doszło rok później, kiedy to destylarnią zainteresowała się japońska grupa Takara, Shuzo & Okura.
Tomatin otwarta jest dla zwiedzających. Zwiedzanie możliwe jest cały rok, a destylarnia posiada specjalnie przygotowane Visitor Centre, które można zobaczyć od poniedziałku do piątku w godz. 9.00 - 17.00. Grupy powinny zapowiedzieć się wcześniej telefonicznie pod numerem podanym powyżej.
|