 Destylarnia Bruichladdich to najbardziej na zachód wysunięta wytwórnia whisky szkockiej. Znajduje się ona na zachodnim krańcu wyspy, na zboczu wzgórza schodzącym do morza, nad zatoką Loch Indaal. Nazwa Bruichladdich tłumaczy się zresztą jako "zbocze górskie nad brzegiem morza". Dzięki swemu usytuowaniu, Bruichladdich wystawiona jest przede wszystkim na działanie wpływów oceanu atlantyckiego w postaci sztormów i silnych wiatrów niosących ze sobą aromat soli morskiej. Niespodziewana łagodność Bruichladdich wynika z kilku czynników. Po pierwsze, destylarnia zaopatruje się w wodę ze zbiornika położonego w głębi lądu, tak więc woda wykorzystywana do produkcji whisky nie ma tego charakterystycznego torfowego smaku i aromatu, który obecny jest w wodzie ze strumieni stosowanej przez inne destylarnie z Islay. Ponadto, alembiki wykorzystywane do produkcji Bruichladdich wyposażone są w wyjątkowo długie szyjki, co znowu dodatkowo wpływa na lekkość wytwarzanego w nich destylatu.
Bruichladdich zbudowana została stosunkowo późno w historii whisky szkockiej, a szczególnie wyspy Islay, a mianowicie w roku 1881. Było to przedsięwzięcie trzech synów znanego gorzelnika z Glasgow, Johna Harveya. Jednak czas pokazał, że nie wystarczy fortuna ojca by przedsięwzięcie osiągnęło sukces. W 1929 roku Bruichladdich została zamknięta. Na jakiś czas przeszła w ręce niejakiego Josepha Hobbsa, który wcześniej dorobił się fortuny na dostawach alkoholu do Stanów Zjednoczonych w czasie prohibicji, lecz i jemu nie przyniosła sukcesu rynkowego i ponownie została zamknięta. Po wielu latach wykupiona została przez firmę Invergordon, do której należy do dnia dzisiejszego. Dzięki stosunkowo długim przestojom, destylarnia Bruichladdich jest jedną z najlepiej zachowanych wytwórni whisky, z oryginalnymi urządzeniami do produkcji uisge beatha, takimi jak żeliwne kadzie zacierne, nitowany alembik (w większości pozostałych destylarni są one spawane), kadzie fermentacyjne z sosny oregońskiej i posadzka z ubitej ziemi, na której ustawiane są beczki z dojrzewającym destylatem. Produkcja whisky w destylarni Bruichladdich została ponownie wstrzymana w roku 1995. Zachowano jednak ważną licencję na produkcję alkoholu, magazyny są pełne dojrzewającej whisky, więc jeszcze przez długie lata będziemy cieszyć się obecnością na rynku i na naszych stołach tej ciekawej whisky znad Loch Indaal na wyspie Islay.
Do roku 2000 spotkanie z produktami Bruichladdich byÅ‚o raczej rozczarowaniem dla każdego wielbiciela whisky z wyspy Islay. ByÅ‚a to whisky nie tylko niezwykle Å‚agodna, pozbawiona typowego dla Islay „pazura” torfu, dymu i jodyny, ale w dużej mierze pozbawiona godnego zainteresowania charakteru w ogóle. Jednak pod koniec 2000r. w Bruichladdich nastÄ…piÅ‚a rewolucja, która spowodowaÅ‚a, że destylarnia jest na ustach niemal wszystkich wielbicieli whisky szkockiej. Wtedy to wÅ‚aÅ›nie doszÅ‚o do sfinalizowania transakcji, na mocy której ta najbardziej na zachód wysuniÄ™ta destylarnia staÅ‚a siÄ™ wÅ‚asnoÅ›ciÄ… niezależnego dystrybutora, firmy Murray McDavid. Jej wÅ‚aÅ›ciciele, wraz z niezwykle utytuowanym w branży Jimem McEwanem (dotÄ…d managerem Bowmore, również na Islay), zapowiadajÄ… rewolucyjne wrÄ™cz zmiany. SÄ…dzÄ…c po bezkompromisowoÅ›ci, z jakÄ… prowadzona jest firma Murray McDavid, a także ostentacyjnym wrÄ™cz odrzucaniem przez jej szefostwo wszelkich konwenansów, bÄ™dÄ…cych przerostem formy nad treÅ›ciÄ… w przemyÅ›le gorzelniczym (wszystkie te mity i legendy, wgniecione alembiki, magiczne wrÄ™cz przywiÄ…zanie do takiego a nie innego rodzaju beczki, itp.) pozwalajÄ… mieć nadziejÄ™ na nowÄ… jakość w Å›wiecie whisky. Filozofia nowej destylarni opierać siÄ™ ma na rygorystycznym przestrzeganiu tych zasad i reguÅ‚ produkcji whisky, które rzeczywiÅ›cie majÄ… wpÅ‚yw na ostateczny efekt, choćby byÅ‚y wbrew zasadom marketingu czy miaÅ‚y odrobinÄ™ podnieść koszty produkcji.
Nowa Bruichladdich bardziej odzwierciedlać będzie charakter wyspy, na której jest produkowana. Używany dotąd słód suszony był nad torfem tylko na poziomie 2 ppm (parts per million - części na milion), czyli był bardzo lekko torfowy. Dla porównania, ta wielkość dla Laphroaig to 30 ppm. W Bruichladdich korzystać się teraz będzie ze słodu o zatorfowieniu na poziomie 10 ppm, czyli zdecydowanie więcej niż dotąd, ale wyraźnie mniej niż "whisky o smaku świeżo wylanego asfaltu". Bruichladdich leżakować będzie tylko i wyłącznie w starannie dobranych beczkach, a będą to beczki bardzo różnorodne - po bourbonie, sherry, maderze, rumie i porto. Szefowie destylarni obiecują, że będą to świeże beczki, tj. takie, w których nie leżakowała jeszcze whisky. W odróżnieniu od innych wytwórni whisky, destylat wlewany do tych beczek będzie miał moc ok. 70% vol., czyli dokładnie taką, z jaką opuszcza drugi alembik. Wszędzie indziej destylat rozcieńczany jest wodą do poziomu ok. 60%, zwykle 63,5% - głównie ze względów ekonomicznych. Wszystkie beczki leżakować będą na Islay, na terenie destylarni. Bruichladdich butelkowana będzie - zgodnie z zasadami Murray McDavid - bez filtrowania na zimno (chill filtering), bez dodatku karmelu, a rozcieńczana będzie tylko i wyłącznie wodą z Islay i to do poziomu 46% vol. Bruichladdich nie będzie sprzedawana blenderom do sporządzania blendów. Cała jej produkcja będzie butelkowana jako single malt.
To nie koniec rewelacji. Oprócz whisky Bruichladdich, w destylarni produkowana będzie jeszcze jedna whisky. Przy wykorzystaniu słodu o zatorfowieniu rzędu 30 ppm (czyli na poziomie Laphroaig), produkowana będzie whisky zwana Port Charlotte, i ta leżakować będzie na terenie nieistniejącej już destylarni w miejscowości Port Charlotte, nieco na zachód od Bruichladdich. Wygląda na to, że ta będzie najbardziej "zachodnią" whisky szkocką. Zasady dojrzewania i butelkowania (46%, non chill-filtered itp.) w przypadku Port Charlotte będą dokładnie takie same, jak w przypadku Bruichladdich.
Wygląda na to, że nowi właściciele najbardziej za zachód wysuniętej destylarni whisky szkockiej wiedzą co robią i są zdeterminowani do osiągnięcia sukcesu. Warto tu wspomnieć, że kilka lat temu przystąpili do przetargu na zakup innej destylarni na Islay, mianowicie Ardbeg. Wówczas o włos przegrali z Glenmorangie plc. Startując z Ardbeg - destylarnią niemal legendarną - mieliby o wiele łatwiejszy start. Wydaje się jednak, że ich ówczesna przegrana jest wygraną naszą, wielbicieli whisky. Aktualny zarząd Ardbeg również wie co robi i w sposób godny podziwu kultywuje tradycję dawnej, dobrej Ardbeg. A Bruichladdich - jeżeli miała wrócić między żywych - potrzebowała ludzi o tak radykalnych poglądach jak trójka przyjaciół z Murray McDavid plus Jim McEwan. Szykuje się nam jeszcze jedna wspaniała whisky. Aktualne zapasy, produkowane przecież ponad dekadę temu, już butelkowane są bez filtrowania, karmelu i o mocy 46%. Jest nadzieja na kolejną whisky pełną charakteru. A tego z czystym sumieniem nie potrafię powiedzieć o Bruichladdich 10YO czy 15YO, które trafiły do mnie zanim jeszcze stery w destylarni przejął Jim McEwan.
Sześć lat po „nowym otwarciu” w Bruichladdich stwierdzić należy stanowczo, że wyszÅ‚a ona destylarni na dobre. Podstawowe wersje whisky, dostÄ™pne w postaci 10- i 15-letniej single Islay malt potrafiÄ… powalić subtelnoÅ›ciÄ… i zÅ‚ożonoÅ›ciÄ…, przy czym – w przeciwieÅ„stwie do whisky od poprzednich wÅ‚aÅ›cicieli – tutaj wyraźnie da siÄ™ wyczuć islay’owskÄ… proweniencjÄ™ Bruichladdich. Co wiÄ™cej, uwolniony od wielkokorporacyjnych gorsetów Jim McEwan eksperymentuje na potÄ™gÄ™ w poszukiwaniu nowych sposobów na zaskoczenie nas, zwykÅ‚ych spijaczy whisky. StopieÅ„ zatorfowienia sÅ‚odu, moc destylowanej whisky, czy brawura w stosowaniu techniki dodatkowego dojrzewania to tylko niektóre narzÄ™dzia w rÄ™kach tego rodowitego mieszkaÅ„ca Islay, który poÅ›wiÄ™ciÅ‚ swoje życie whisky. W Bruichladdich oddestylowano najbardziej zatorfowionÄ… whisky na Å›wiecie, wyprodukowano czterokrotnie destylowanÄ… Perilous Whisky, czy zastosowano beczki po m.in. Chateau d’Yquem. Po wizycie w Bruichladdich i degustacji różnorodnych owoców eksperymentów Jima McEwana, powiedzieć muszÄ™, że zdecydowanie nie sÄ… to próby chybione.
|
